Tại sao phụ nữ thường ngại ‘yêu’ sau sinh

Khô âm đạo thông thường hay xảy ra ở phụ nữ tuổi tiền mãn kinh và mãn kinh nhưng cũng có rất nhiều chị em sau khi sinh mắc chứng này, gây nên nhiều phiền toái trong vấn đề vợ chồng. Vậy lý do gì khiến phụ nữ bị khô hạn sau khi sinh và cần làm gì để cải thiện tình trạng này?

Bác sĩ Nguyễn Đông Hưng, khoa Phẫu thuật Niệu sinh dục Bệnh viện Quân y 103 cho biết, có 3 nguyên nhân gây ra tình trạng khô hạn ở phụ nữ sau sinh:

Nguyên nhân 1: Khô hạn ở phụ nữ sau khi sinh do khi cho con bú, động tác mút sữa của bé kích thích tuyến yên sản xuất ra nội tiết có tên là Prolactin. Nội tiết này có tác dụng kích thích tuyến sữa sản sinh thêm sữa cho bé bú, bé bú càng nhiều thì sữa mẹ sẽ được tiết ra càng nhiều hơn. Nội tiết Prolactin lại gây ức chế buồng trứng khiến buồng trứng suy giảm estrogen. Chính nguyên nhân này dẫn đến tình trạng phụ nữ khi cho con bú giảm ham muốn tình dục và âm đạo bị khô dẫn đến khó quan hệ.

Nguyên nhân 2: Cơ thể người mẹ chưa thể khỏe mạnh và hồi phục sau khi sinh. Hơn thế sau kỳ sinh nở cơ thể bị mất máu nhiều, cộng thêm vết thương ở vùng kín hoặc vết thương ở bụng (nếu sinh mổ) chưa lành, hẳn kết hợp với việc chăm con nhỏ vất vả, em bé quấy khóc, mất ngủ, stress, mệt mỏi cũng làm ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng tình dục của người phụ nữ.

Nguyên nhân 3: Khi mang thai nồng độ hormone estrogen và progesterone tăng lên trong cơ thể người phụ nữ để cho thai phát triển và phát triển tuyến sữa cũng như giúp khung xương chậu và tầng sinh môn nới rộng ra giúp đứa trẻ có thể lọt lòng dễ dàng.

Ảnh: Fenomagz.

Sau khi sinh lượng estrogen, progesterone và các hormone khác sụt giảm nhanh chóng. Tử cung lúc này cũng trở về trạng thái như khi chưa có bầu. Các cơ xương chậu cũng dần hồi phục và lượng máu lưu thông tuần hoàn trong cơ thể như trước.

Quá trình thay đổi hormone đột ngột sau khi sinh ảnh hưởng đến tâm lý phụ nữ và gây ra một số tình trạng như tức ngực, đầy bụng, đau bụng dưới, khô hạn… Vậy khô hạn sau khi sinh có nên bổ sung estrogen không? Hiện nay, một số phụ nữ tự ý dùng thuốc bổ sung estrogen với kỳ vọng giúp chữa khô hạn, làm cho tươi trẻ, duy trì nét xuân. Do tính chất phức tạp của việc dùng liệu pháp hormone thay thế, giới chuyên môn khuyến cáo:

– Không chỉ định cho phụ nữ sau sinh và phụ nữ mãn kinh dùng thuốc bổ sung estrogen để bảo vệ tim mạch, phòng ngừa nhồi máu cơ tim, đột quỵ và suy giảm trí nhớ.

– Lưu ý khi dùng thuốc estrogen để điều trị bốc hỏa và khô âm đạo, teo âm đạo và dùng thuốc ở liều thấp nhất và dùng trong thời gian ngắn, ngoài ra cần có sự chỉ định của bác sĩ

– Khi dùng liệu pháp hormone thay thế, các bác sĩ chuyên khoa nên khám lâm sàng toàn diện kết hợp với làm phiến đồ âm đạo, cổ tử cung, chụp tuyến vú, xét nghiệm đo lipid máu…

– Chống chỉ định (tức không được dùng) liệu pháp hormone thay thế ở phụ nữ nghi ngờ có thai, chảy máu bất thường âm đạo, có tiền sử bị nhồi máu cơ tim hay bị huyết khối, có bệnh về gan.

– Không dùng thuốc estrogen với bệnh nhân bị u xơ tử cung, hoặc có khả năng bị ung thư vú, cổ tử cung, vì bổ sung estrogen tăng nguy cơ ung tư vú và tử cung cao gấp 18-20 lần so với bình thường.

Bổ sung estrogen vào cơ thể còn làm gia tăng khả năng ung cư vú và cổ tử cung. Như vậy, dùng liệu pháp hormone thay thế – tức bổ sung estrogen – là không đơn giản, đòi hỏi phải có kiến thức chuyên môn và chỉ định của bác sĩ.

Cơ thể người phụ nữ có khoảng 12 hormone sinh dục và các hormone cần phải được điều hòa và cân bằng để sức khỏe về thể chất người phụ nữ được đảm bảo. Tuy estrogen là hormone có hàm lượng cao và quyết định chính trong sinh dục phụ nữ. Tuy nhiên bổ sung chỉ mình estrogen là chưa đủ và đúng. Vì người phụ nữ sau sinh có thay đổi về nội tiết thường là do sự rối loạn hormone chứ không phải thiếu hụt nên thiết lập lại cân bằng hormone này mới là cách điều trị đúng đắn.

Theo bác sĩ, có một vài giải pháp chống khô hạn sau sinh. Trong đó, nên thường xuyên quan hệ vợ chồng. Trong quan hệ tình dục, chị em nên chia sẻ với chồng để nhận được sự cảm thông và cùng khắc phục. 

Chị em cũng cần phải thay đổi chế độ ăn hợp lý. Tăng cường ăn nhiều rau xanh, uống đủ nước, bổ sung các loại vitamin nhóm B (B1, B2, B3, B6, B12), cải thiện chế độ sinh hoạt. Ngoài ra, phái đẹp nên tập luyện thể dục thể thao với động tác nhẹ nhàng để cải thiện khí huyết, giảm căng thẳng, stress, mệt mỏi, giúp thư thái đầu óc sẽ giúp khắc phục được tình trạng trên.

Chị em bị khô rát âm đạo cần tránh sử dụng các sản phẩm có nồng độ axit cao, các loại sữa tắm hay xà phòng để vệ sinh âm đạo, sản phẩm thụt rửa âm đạo, không sử dụng các loại mỹ phẩm hay chất thơm để thoa vào âm đạo, không lạm dụng các dung dịch vệ sinh phụ nữ… vì chúng có thể khiến âm đạo bị khô nhiều hơn, thậm chí gây viêm nhiễm.

Xem thêm: Sự khác biệt thú vị giữa phụ nữ và đàn ông