Là con thứ hai trong gia đình nghèo ở huyện miền núi Nghệ An, anh Văn (34 tuổi) lớn lên cùng với khối u ở vùng lưng và đùi. Khối u phát triển ngày càng to, giống như anh đang cõng thêm một người nữa trên lưng. Mỗi lần di chuyển, anh phải cúi người như bò ra đường để không bị sức nặng khối u kéo ngã ngửa.
Nhà nghèo không đủ tiền chạy chữa, anh Văn đành sống chung với khối u. Mới đây u bị vỡ chảy máu, để lại một vết loét sâu to hơn bàn tay. Gia đình vay mượn tiền đưa anh ra Hà Nội khám.
Các bác sĩphẫu thuật cắt khối u vùng lưng và mông, nặng khoảng 23 kg. Ảnh: Bệnh viện cung cấp. |
Theo tiến sĩ Nguyễn Hồng Hà, Trưởng khoa Phẫu thuật Hàm mặt – Tạo hình – Thẩm mỹ, Bệnh viện Việt Đức, bệnh nhân vào viện trong tình trạng nhợt nhạt suy kiệt, thiếu máu do mất máu mạn tính. Cổ xương đùi bên trái bệnh nhân bị biến dạng và gãy vì phải vác một khối u quá to trong nhiều năm.
Bệnh nhân được chẩn đoán bị u xơ thần kinh. Bác sĩ chỉ định làm xét nghiệm cận lâm sàng, chụp chiếu chẩn đoán hình ảnh, song khối u to đến mức các kỹ thuật viên không thể đưa bệnh nhân vào lồng chụp cộng hưởng từ được. Vì thế, các bác sĩ không phân biệt được đâu là khối u và đâu là dây thần kinh, nguy cơ cắt bỏ dây thần kinh hông khoeo to ở vùng mông dẫn đến liệt hoàn toàn chi dưới bệnh nhân.
Phó giáo sư Hà cho biết, khối u quá to nên nếu cố gắng cắt hết u trong một lần phẫu thuật có thể bệnh nhân sẽ không qua khỏi, thậm chí tử vong trên bàn mổ. Vì thế, các bác sĩ quyết định phẫu thuật theo nhiều giai đoạn, ít nhất hai lần. Phương án được chọn là dùng hai dao siêu âm cực lớn vốn chỉ dùng cầm máu trong cắt gan để vừa mổ vừa hàn mạch, giảm nguy cơ chảy máu. Nhiệt độ khối u cũng nóng hơn bình thường 1-2 độ, điều này chứng tỏ trong khối u có sự tăng sinh mạch máu rất lớn, nguy cơ chảy máu cao trong mổ.
Bệnh viện đã hội chẩn liên chuyên khoa như huyết học, truyền máu, thận lọc máu… đề bàn phương án điều trị lâu dài cho người bệnh. Kíp mổ gồm hơn 10 phẫu thuật viên và 20 nhân viên, bác sĩ mổ và gây mê hồi sức. Sau hơn 8 giờ phẫu thuật, các bác sĩ đã cắt gần hết khối u vùng lưng và mông nặng khoảng 23 kg. Người bệnh được truyền hơn 5 lít máu.
Tiến sĩ Đào Văn Giang, một thành viên của kíp mổ cho biết, hiện bệnh nhân đã qua giai đoạn hồi sức tích cực nhưng vẫn cần phải theo dõi sát chức năng tim phổi, thận, gan. Bệnh nhân phải điều trị kháng sinh để chống nhiễm trùng, truyền máu, truyền đạm nâng cao thể trạng và giúp cho quá trình liền vết thương. Khi tình trạng bệnh nhân ổn định, có thể phẫu thuật tiếp để lấy bớt khối u vùng đùi và gối trái, giảm nhẹ gánh nặng cho bệnh nhân và phòng ngừa nguy cơ ung thư hóa.
Theo thạc sĩ Trần Thị Thanh Huyền, khoa Phẫu thuật Tạo hình Thẩm mỹ, u xơ thần kinh thường có ba tuýp. Tuýp 1 NF1 thường gặp nhất còn được gọi là bệnh Von Recklinghausen hay u xơ thần kinh biểu hiện ở da. Tỷ lệ mắc bệnh Von Recklinghausen là một trên 2.000 người.
Bệnh NF1 thường biểu hiện ra da và thần kinh ngoại biên. Những triệu chứng đầu tiên được phát hiện từ khi còn nhỏ như những vết cà phê sữa trên da, da có nhiều tàn nhang hay gặp ở vùng nách hay bẹn, khối u vùng mi mắt… Cách điều trị là phẫu thuật cắt bỏ u tận gốc chỗ ra của dây thần kinh bị bệnh, xạ trị, hóa chất và phẫu thuật tạo hình. Bệnh rất dễ tiến triển thành ung thư nên phải thường xuyên kiểm tra bằng cách giải phẫu bệnh các khối u.