Những ngày mưa tầm tã, tối tăm và lạnh lẽo, ông Wang Kanliang 60 tuổi và vợ Ding Caifeng ngồi buồn bã, nhìn ra sân và lá cây đọng nước vì mưa phùn. Cặp vợ chồng già vốn chỉ sống bằng nghề nông nghiệp ở làng Nanwan. Giờ đây họ không thể làm việc được nữa do mắc bệnh xơ gan.
Tháng trước, bà Ding nhập viện sau khi ho ra máu. Bà khăng khăng đòi về nhà sau 2 tuần nằm ở trạm y tế xã do lo ngại về chi phí điều trị lên đến hàng chục nghìn nhân dân tệ (NDT), một khoản tiền quá lớn đối với những người nghèo như bà.
Về nhà, bà Ding tiếp tục ho ra máu. Sợ bà không còn sống được bao lâu, gia đình đã xây sẵn một ngôi mộ và giấu nhẹm chuyện này. “Chi phí khám và thuốc men đã ngốn hết tiền tiết kiệm của gia đình. Chúng tôi không muốn phiền đến con cháu nên sẽ chấp nhận sống chung với bệnh tật”, ông Wang buồn bã nói.
Cách nhà ông bà Wang không xa, một ngôi mộ mới vừa xây xong, nằm giữa những ngôi mộ khác trên đồi cao. Không khí tang tóc bao chùm cả ngôi làng nghèo bị ảnh hưởng vì viêm gan C khiến cả một thế hệ nông dân yếu ớt, mong manh, có nguy cơ chết sớm.
Ảnh: Boldsky. |
Viêm gan C lây lan trong ngôi làng này từ những năm 1970 đến năm 1980, khi những nông dân nghèo khổ bán máu để lấy tiền, chống đói. Hoạt động bán máu sau đó kéo dài từ Thiểm Tây đến Cam Túc. “Tôi vẫn nhớ như in ngày đó khi mọi người trong làng đổ xô đi đến các trạm bán máu, cười nói vui vẻ, thời khắc đó là một cơ hội hiếm hoi để chúng tôi thấy thế giới bên ngoài làng”, bà Ding kể.
Ngày đó, ông Wang và bà Ding rất khỏe mạnh. Họ kiếm được 36 NDT cho mỗi lần bán 30 ml máu. Ngoài tiền, người dân còn nhận được quà như bánh mì, chăn, màn… Công việc của họ là chỉ cần vén tay áo lên rồi nhận tiền và quà bồi dưỡng. Những phần thưởng đó dễ dàng dụ dỗ người nông dân nghèo trong làng nhiều lần bán máu mà không quan tâm đến vệ sinh và an toàn sức khỏe.
Và rồi, tai họa do sự chủ quan này đã ập đến. Năm 1990, bà Ding gục ngã khi đến Thiên Thủy tỉnh Cam Túc để tiếp tục bán máu. Các kiểm tra y tế cho biết thấy bị viêm gan C, một căn bệnh giết người thầm lặng. Không chỉ bà Ding, nhiều người dân trong làng sau đó đều phát hiện mắc căn bệnh này. Sau sự cố này, doanh nghiệp kinh doanh máu đã rút mất tăm.
Theo Chinadaily, nghiên cứu được Trung tâm Phòng ngừa và Kiểm soát Dịch (CDCP) ở quận Thương Châu, thành phố Thương Lạc, tỉnh Thiểm Tây, tiến hành ở làng Nanwan, cho thấy có 40 trong số 47 người được khảo sát thừa nhận từng bán máu, độ tuổi 43-72 đều mắc viêm gan C. Ông Wang Jianjun, Giám đốc CDCP cho biết: “Trước thập niên 1990, các trạm truyền máu chỉ có thể xét nghiệm virus, chẳng hạn HIV, viêm gan B và thiếu công nghệ y tế xác minh viêm gan C”. Việc lây lan viêm gan C này có thể do kim tiêm từng sử dụng để rút máu và tiêm haemopretein.
Viêm gan C là bệnh truyền nhiễm do Hepatitis C virus (HCV) gây nên, lây truyền từ người mang virus sang cho người lành theo 3 con đường: đường máu, đường tình dục và mẹ truyền cho con qua nhau thai khi sinh. Người bệnh đối mặt với ba biến chứng rất nguy hại là xơ gan, ung thư gan và suy gan. Nguy hiểm hơn là viêm gan C diễn ra âm thầm, không có triệu chứng gì cho đến khi gây ra những tổn hại nghiêm trọng đến gan. Người nhiễm bệnh không biết mình bị nhiễm và có thể vô tình để bệnh lây lan trong cộng đồng.
Ông Huang Shaojun, Phó Giám đốc Phòng Y tế và Kế hoạch hóa Gia đình quận Thượng Châu cho biết, bệnh nhân trong làng Nanwan được khuyến khích điều trị thích hợp và chi phí y tế sẽ giảm tối đa tùy thuộc vào hoàn cảnh gia đình.
Thu Hiền