Trung bình mỗi năm nước ta ghi nhận khoảng 1.000 ca viêm não do virus, trong đó viêm não Nhật Bản chiếm khoảng 10%. Gần 60% ca được ghi nhận tại các tỉnh phía Bắc. Lứa tuổi mắc chủ yếu là 1-10 tuổi; đa phần không rõ tiền sử tiêm chủng. Đỉnh cao dịch bệnh là tháng 6 và tháng 7.
Để chủ động phòng bệnh, trong năm 2017-2018, dự án tiêm chủng mở rộng quốc gia sẽ triển khai đợt tiêm bổ sung văcxin viêm não Nhật Bản cho trẻ 6-15 tuổi ở các huyện có nguy cơ cao. Trẻ được tiêm 3 mũi. Đợt tiêm này dự kiến thực hiện tại 28 huyện của 16 tỉnh thành trên cả nước, phó giáo sư Trần Như Dương, Viện phó Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương cho biết tại hội nghị phòng chống dịch khu vực miền Bắc do Bộ Y tế tổ chức ngày 15/2 tại Hà Nội.
Các huyện có nguy cơ cao là nơi có tỷ lệ tiêm văcxin viêm não Nhật Bản dưới 80% hoặc tỷ lệ mắc trên 100.000 dân cao hay có tử vong. Trẻ được tiêm trong đợt này là bé chưa tiêm hoặc không rõ tiền sử tiêm. Ước tính có khoảng gần 180.000 được tiêm đợt này. Đợt tiêm này nhằm củng cố miễn dịch trong cộng đồng. Bên cạnh đó, trẻ 1-2 tuổi vẫn được tiêm miễn phí theo lịch hàng tháng như hiện nay.
Bệnh viêm não Nhật Bản chủ yếu xảy ra ở trẻ dưới 15 tuổi. Bệnh do muỗi truyền, có thể gây ra những biến chứng như suy hô hấp, co giật, viêm phổi… Ước tính, khoảng 30% bệnh nhân nhập viện tử vong; khoảng 30-50% trường hợp sống sót bị các di chứng thần kinh và tâm thần nặng nề.
Biện pháp phòng bệnh tốt nhất là tiêm phòng, ngoài ra cha mẹ không nên để trẻ chơi gần bụi rậm, đi ngủ phải mắc màn. Muỗi truyền viêm não thường đốt vào ban đêm. Để phòng bệnh, trẻ cần tiêm văcxin mũi một lúc một tuổi; mũi 2 sau mũi một 1-2 tuần; mũi 3 cách mũi 2 một năm. Nếu chỉ tiêm một mũi thì không có hiệu lực bảo vệ. Tiêm đủ 2 mũi hiệu lực bảo vệ đạt trên 80%; tiêm đủ 3 mũi thì đạt 90-95% trong khoảng 3 năm.
Người dân cần chú ý vệ sinh môi trường, giữ gìn nhà ở sạch sẽ, vệ sinh chuồng trại để muỗi không có nơi trú đậu. Nên ngủ màn, không cho trẻ em chơi gần chuồng gia súc, đặc biệt lúc chập tối đề phòng muỗi đốt. Khi sốt cao cùng với các triệu chứng tổn thương hệ thần kinh trung ương, cần đưa trẻ ngay đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Nam Phương