5 sai lầm phổ biến khi sơ cứu người bị rắn độc cắn

Bị rắn độc cắn là một trong những tai nạn thương tích phổ biến ở Việt Nam. Tại Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội), rắn cắn là một trong những ngộ độc hàng đầu, đặc biệt xảy ra nhiều nhất từ tháng 4 đến tháng 11- thời điểm rắn sinh sôi, phát triển.

Việt Nam có rất nhiều loại rắn độc và mỗi loại có cơ chế gây độc khác nhau nên tùy theo loại rắn độc mà có biện pháp sơ cứu cũng như hướng điều trị khác nhau. Theo bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên, Phụ trách Trung tâm Chống độc, sai lầm lớn nhất của người bệnh là ở nhà áp dụng kinh nghiệm dân gian để sơ cứu, chỉ đến khi có các biểu hiện của suy hô hấp (tím tái, co cơ, khó thở…) thì mới đưa bệnh nhân đến các cơ sở y tế.

Vết cắn của rắn hổ mang chúa. Ảnh: M.T.

Mục đích của việc sơ cứu khi bị rắn cắn là để nọc độc của rắn từ vết cắn xâm nhập vào trong cơ thể chậm hơn và ít hơn. Vì thế, bác sĩ Nguyên khuyến cáo người dân không sử dụng các biện pháp sơ cứu sau:

– Cố gắng hút nọc độc của rắn.

– Chích, rạch, châm, chọc tại vùng vết cắn.

– Gây điện giật, chườm đá, sử dụng “hòn đá chữa rắn cắn”.

– Sử dụng các loại thuốc dân gian, cổ truyền, chữa bằng mẹo.

– Cố gắng bắt hoặc giết rắn…

Tất cả biện pháp trên đều không mang lại hiệu quả mong muốn và chưa có cơ sở khoa học chứng minh.

Các bước sơ cứu đúng là:

– Động viên bệnh nhân yên tâm, đỡ lo lắng.

– Không để bệnh nhân tự đi lại; bất động chân, tay bị rắn cắn bằng nẹp (vận động làm cho nọc độc xâm nhập vào trong cơ thể nhanh hơn).

– Áp dụng biện pháp băng ép bất động với một số loại rắn hổ (rắn cạp nong, cạp nia, hổ mang chúa, rắn biển và một số giống rắn hổ mang thường.

– Vận chuyển bệnh nhân bằng phương tiện đến cơ sở y tế đồng thời duy trì băng ép, bất động.

– Nếu bệnh nhân khó thở thì hô hấp nhân tạo (hà hơi thổi ngạt hoặc bằng phương tiện y tế có tại chỗ như bóp bóng, máy thở xách tay…).

Các biện pháp giúp giảm nguy cơ bị rắn cắn:

– Biết về loại rắn trong vùng, biết khu vực rắn thích sống hoặc ẩn nấp.

– Đặc biệt cảnh giác với rắn sau mưa.

– Cố gắng đi ủng, dày cao cổ và mặc quần dài.

– Không nằm ngủ trực tiếp trên nền đất.

– Không để trẻ em chơi gần khu vực có rắn…

Nam Phương