Bác sĩ nỗ lực cứu 2 bàn chân bị đứt lìa của một ngư dân

Một tháng sau ca mổ nối ghép chân, anh Sỹ 28 tuổi (Thanh Hóa) đã có thể xuất viện. Bàn chân trái được ghép đã sống, hồng ấm; vạt da che phủ phần xương hở bên phải cũng sống tốt, không bị hoại tử. Bác sĩ hy vọng sau khi tập phục hồi chức năng bệnh nhân có thể đi lại, chân bên phải còn phần gót và nửa chân liền với gót, chiều dài hai chân gần như bằng nhau.

Anh Sỹ gặp nạn rạng sáng 16/3 khi đánh cá ngoài khơi vịnh Bắc Bộ khi cùng 2 người khác kéo mẻ lưới lên thuyền, không may dây tời nặng 2,5 tấn tuột quấn vào 2 cổ chân anh. Ngư dân trẻ bị treo ngược lên đỉnh tời sau đó rơi xuống thuyền, cổ chân trái và nửa bàn chân phải bị dây tời nghiến đứt rời.

4 kíp phẫu thuật cùng lúc thực hiện ca ghép nối hai bên chân bị đứt rời hoàn toàn cho bệnh nhân. Ảnh: Bệnh viện cung cấp.

Bạn thuyền lấy chăn băng kín 2 chân anh Sỹ để cầm máu, phần chi đứt rời được cho vào thùng nước khoáng giữ đá lạnh và đưa nạn nhân tới đảo Bạch Long Vĩ. Tại đây, anh Sỹ được sơ cứu băng ép, cầm máu mỏm cụt, tiêm giảm đau, sau đó thuyền tiếp tục đưa anh về Hải Phòng. Trên đất liền, xe cứu thương chờ sẵn và nhanh chóng chuyển bệnh nhân lên Bệnh viện Việt Đức (Hà Nội).

Bác sĩ Vũ Trung Trực, khoa Phẫu thuật Tạo hình Hàm mặt, Bệnh viện Việt Đức cho biết, ngay khi tiếp nhận bệnh nhân, các bác sĩ đã bảo quản lại phần chân đứt rời đã bị bỏng lạnh vì tiếp xúc trực tiếp với đá. Tất cả gân, cơ, da, xương… bị nghiến nát, phần chi đứt rời bị thiếu máu quá lâu. Tổng thời gian từ khi phần chi bị đứt rời đến khi được nối ghép xong mạch máu là 18 giờ.

Tiến sĩ Nguyễn Hồng Hà, Trưởng khoa Phẫu thuật Tạo hình Hàm mặt, Bệnh viện Việt Đức, cho biết, với tổn thương nặng và thời gian thiếu máu quá dài như vậy, nguy cơ cao thất bại khi phẫu thuật nối ghép bàn chân. Tuy nhiên bệnh nhân còn trẻ lại bị đứt rời cả hai bên chân, gia đình rất quyết tâm cứu chữa nên bác sĩ đã huy động các kíp trực, chấn thương chỉnh hình và tạo hình vi phẫu cùng tiến hành cấp cứu ngay cho bệnh nhân.

Chiều 16/3, 4 kíp phẫu thuật gồm 2 kíp nối xương và 2 kíp vi phẫu ở 2 bên chân để rút ngắn thời gian mổ mong cứu sống đôi bàn chân bệnh nhân. Theo bác sĩ Trực, các bác sĩ đã cắt bỏ phần bị dập nát, chân trái làm ngắn 3 cm rồi nối trực tiếp; nửa bàn chân bên phải cũng làm ngắn 2,5 cm; lấy mạch máu ở vị trí khác ghép vào thay thế cho mạch máu bị dập. Ca mổ kéo dài 6 tiếng đồng hồ, kết thúc vào nửa đêm.

Sau mổ, bàn chân trái bệnh nhân phù nề song ổn định, nửa bàn chân phải có dấu hiệu thiếu máu do máu không lên được phần đầu ngón. Các bác sĩ bắt buộc phải tháo bỏ phần chân này, đồng thời hội chẩn tính toán làm như thế nào để tốt nhất cho người bệnh.

Hiện trạng chân phải bệnh nhân vẫn còn phần gót và nửa chân liền với gót, toàn bộ chiều dài của chân phải vẫn được giữ nguyên. Vì thế các bác sĩ quyết định thay vì cắt tiếp bàn chân của bệnh nhân lên cao để đóng phần xương bị lộ ra sau khi tháo bỏ nửa bàn chân, họ lấy một vạt da vùng lân cận đắp vào phần mỏm cụt hở để giữ tối đa chiều dài chân cho bệnh nhân. Như vậy, bệnh nhân vẫn có thể đi lại trên gót chân.

Sau ca ghép, vạt da này đã sống tốt, không bị hoại tử trong khi chân trái phù vẫn nề rất to khiến bác sĩ lo ngại nguy cơ sẽ giống chân phải. Bệnh nhân được chăm sóc rất kỹ, dùng thuốc chống đông, giảm phù nề, truyền dịch. May mắn sau 3 tuần, bàn chân ghép đã xẹp, nhăn nhưng hồng ấm và có thể khẳng định khả năng sống tới 95%.

Hiện bệnh nhân đã được xuất viện và cần tập phục hồi chức năng một thời gian nữa, tiến sĩ Hà cho biết.

Phương Trang

* Tên nhân vật đã được thay đổi