Nghề an ủi người hấp hối tại Mỹ

Trước khi bước vào phòng, Craig Phillips dừng lại, thở một hơi sâu. “Để mọi thứ ra hết”, người đàn ông 61 tuổi giải thích. “Và để nhớ rằng tôi ở đây vì họ”.

Craig không hề biết mình sẽ gặp ai cho đến lúc mở cửa. Ngày hôm ấy, khách hàng của ông là một người phụ nữ già nua mặc bộ đồ bệnh nhân màu xanh. Bà nhắm mắt, mở miệng, thở to và khó nhọc. Trên bảng tên người phụ nữ, y tá khoanh một vòng tròn xanh lá cây, ký hiệu cho thấy bệnh nhân đã cận kề cái chết.

Tiến lại bên giường, Craig kéo ghế, ngồi xuống và tự giới thiệu bản thân. Thông qua y tá, ông biết rằng người phụ nữ hấp hối kia chẳng còn ai bên cạnh. “Tôi không trêu chọc bà đâu”, giọng Craig nhẹ nhàng. “Tôi đến vì muốn ở bên bà”.

Craig đứng trước phòng bệnh, chuẩn bị bắt đầu công việc an ủi người hấp hối. Ảnh: WP.

Craig là một death doula. Thuật ngữ “doula” xuất phát từ danh từ chỉ bà đỡ nhưng thay vì đón sinh linh mới ra đời, death doula tiễn đưa linh hồn về nơi chín suối. Bằng sự hiện diện của mình, họ xoa dịu nỗi đau tinh thần, giúp chuyến đi sang thế giới bên kia trở nên dễ dàng, bình yên hơn đồng thời hỗ trợ các gia đình vượt qua mất mát. Bởi lẽ đó, đôi khi death doula được gọi là sứ giả thân thiện của Thần Chết. Ngoài Craig, còn nhiều death doula trên khắp nước Mỹ. 

Theo Washington Post, công việc death doula xuất hiện khi thế hệ baby boomers (sinh từ năm 1946 đến 1964) bước vào tuổi nghỉ hưu. Đứng trước lượng khách hàng khổng lồ, y bác sĩ và nhân viên trại dưỡng lão nhận ra chỉ chăm sóc thân thể là không đủ. Những người sắp ra đi cũng cần được an ủi tinh thần.

Để hành nghề, death doula tiềm năng cần trải qua một khóa đào tạo do những tổ chức như Hiệp hội Hỗ trợ Cuối đời Quốc tế (INELDA) cung cấp với mức phí khoảng 600 USD. Tại đây, họ học từ cách chạm vào cơ thể người hấp hối, thời điểm thích hợp sử dụng liệu pháp tinh dầu đến chiến lược đối phó phút lâm chung. 

Ông Henry Fersko-Weiss, chủ tịch INELDA, cho biết death doula phải đáp ứng nhiều vai trò, từ chăm sóc thể chất bệnh nhân đến chạy việc vặt cho gia đình họ. Trong mọi trường hợp, death doula phải lắng nghe, tôn trọng, không phán xét đồng thời tạo điều kiện phát triển tương tác ý nghĩa giữa bệnh nhân và người thân. “Điều quan trọng là động viên họ nói ra tất cả những điều cần nói”, ông Fersko-Weiss giải thích. “Như thế, họ sẽ không hối hận mỗi lần nhìn lại”. 

Hai death doula hành nghề tại nhà bệnh nhân. Ảnh: Maclean’s.

Mỗi death doula đều có một lý do riêng để trở thành sứ giả thân thiện của Thần Chết. Trường hợp của Craig, ông lựa chọn con đường này nhờ nhận thức mãnh liệt về cái chết và người anh rể bị chứng teo cơ xơ cứng một bên (ALS). “Tôi mang hoa, kể chuyện và massage chân anh ấy”, Craig chia sẻ. “Tôi cống hiến bản thân mình. Điều đó thật tuyệt”. 

Giờ đây, Craig dành phần lớn thời gian làm death doula. Với bệnh nhân tỉnh táo, ông mang theo trò chơi điện tử hoặc băng đĩa. Với bệnh nhân hôn mê (chiếm đa số), Craig ngồi thiền, gửi đi lời chúc phúc và trấn an họ không hề cô đơn. Có lần, một cụ già mất khả năng nói đã mấp máy hai chữ “cảm ơn” và nắm tay Craig như người thân sau khi ông dành ba tiếng bên bà.

“Họ chẳng nghi ngờ hay phòng vệ”, Craig nói về các sinh mạng sắp lìa đời. “Họ là họ ở trạng thái thật nhất, hoàn hảo nhất dù cho chẳng còn răng hay đã ba ngày không cạo râu. Tôi nhìn thấy những linh hồn tuyệt đẹp”. 

Tất nhiên, công việc death doula cũng đưa đến tác dụng phụ. Nó khiến Craig nhận thức rõ hơn về cái chết phía trước. Nhưng điều đó, sau cùng, lại là điều tốt. “Nhờ vậy, tôi mới biết trân trọng cuộc sống từng ngày, từng phút”, Craig giãi bày. 

Minh Nguyên