Quyết định hiến tạng người mẹ chết não của cô gái 19 tuổi khiến bác sĩ ngỡ ngàng

Trong lúc chiếc xe trước nhà tang lễ lăn bánh đưa tro cốt của người phụ nữ 41 tuổi từ TP HCM về quê an táng, 4 cuộc đời xa lạ đang dần được hồi sinh nhờ tạng hiến từ chị. Thân thể về với cát bụi, riêng hai quả thận, lá gan và giác mạc của chị vẫn hiện diện trong cơ thể những người nhận ghép món quà đặc biệt này.

Ít ai biết, người đi đến quyết định nhanh chóng hiến tạng người mẹ đang chết não chính là cô gái công nhân 19 tuổi – con của người phụ nữ. Mẹ bị tai nạn giao thông, được đưa vào bệnh viện cấp cứu đêm 19/3. Bố mẹ ly hôn, bố có gia đình mới, chính cô con gái 19 tuổi là trụ cột lo lắng cho mẹ trong những ngày ở viện. 

“Ngồi ở ngoài hành lang chờ đợi đến giờ được vào thăm mẹ đang cách ly trong phòng hồi sức, em tình cờ xem được đoạn phim nói về việc một người chết não có thể hiến tạng cứu được 7-8 người khác”, cô gái sau khi xong hậu sự cho mẹ đã chia sẻ với VnExpress.net. Rạng sáng ấy, cô nhận được thông báo từ bác sĩ rằng tim mẹ còn đập nhưng não đã chết, không thể cứu được. Và cô gái nhanh chóng đi đến quyết định: “Hãy dùng tạng của mẹ con để cứu người”.

Tiến sĩ Dư Thị Ngọc Thu, Trưởng Đơn vị Điều phối ghép các bộ phận cơ thể người, Bệnh viện Chợ Rẫy cho biết, nhận được tin nhắn thông báo có người hiến tạng từ bác sĩ trực cấp cứu vào lúc 5h sáng, chị vội vàng vào viện. Nhìn vào bản đồng ý hiến tạng, nét chữ ký đồng ý một cách nhanh chóng của “người nhà nhỏ tuổi nhất từ trước đến nay”, tiến sĩ Thu không khỏi nghi ngại. Vị bác sĩ băn khoăn “Liệu có phải em còn nhỏ tuổi, quyết định mà chưa suy nghĩ kỹ trong lúc đang đau buồn do mẹ mất”, bèn lặng lẽ tìm gặp cô gái trẻ để chuyện trò. 

Cô gái nhỏ nhắn vừa nhận tin vĩnh viễn mất người mẹ vẫn tỏ ra bình tĩnh can trường, trả lời bác sĩ: “Tính mẹ luôn thích giúp đỡ người khác, nhất định mẹ sẽ ủng hộ quyết định này của con”. Cô gái hỏi thêm ý kiến người thân và đều nhận được sự chấp thuận, chính bàn tay nhỏ bé nghị lực lại cầm bút lần lượt đánh dấu vào các ô trong bản đăng ký ở các mục hiến thận, tim, gan, giác mạc… 

Chuyến xe đưa người mẹ đã hiến tạng về an nghỉ ở quê nhà miền Trung. Ảnh: T.P

Để kịp thời sử dụng những món quà thiêng liêng ấy một cách hiệu quả trọn vẹn, các y bác sĩ bắt đầu trắng đêm vào cuộc chạy đua tìm bệnh nhân phù hợp để ghép các tạng. Người mẹ đã chết não, có vấn đề về tim và tim có thể ngừng đập bất cứ lúc nào nên bác sĩ hồi sức ngoại thần kinh phải sử dụng vận mạch gấp đôi liều cao nhất để giữ cho tim đập đến lúc tìm được người thay. Trong lúc đó các kíp xét nghiệm, điều phối khẩn trương bên ngoài, các bác sĩ thay phiên nhau không rời mắt khỏi màn hình monitor theo dõi chỉ số sinh hiệu bệnh nhân.

Danh sách bệnh nhân chờ ghép thận đã sẵn, riêng gan chỉ có 2 trường hợp ở TP HCM và Kiên Giang phù hợp. Vì bệnh nhân ở TP HCM đã lên lịch nhận gan ghép từ con trai nên cơ hội được dành cho bệnh nhân ở Kiên Giang. Bác sĩ Bệnh viện Chợ Rẫy đã tức tốc liên hệ nhờ Bệnh viện Đa khoa Kiên Giang nhanh chóng hỗ trợ xe cấp cứu đưa bệnh nhân Kiên Giang lên TP HCM ngay trong đêm để kịp ghép. “Lúc này các bác sĩ đã tính đến phương án nếu tình hình người hiến nguy cấp, không thể đợi xe đưa bệnh nhân từ Kiên Giang đến Chợ Rẫy kịp thì sẽ tiến hành ghép lá gan cho bệnh nhân tại TP HCM”, bác sĩ Thu chia sẻ.

Nỗ lực kéo dài của các bác sĩ hồi sức cũng đã kịp giữ nhịp tim người mẹ đợi đến lúc bệnh nhân Kiên Giang tới được Chợ Rẫy. Tuy nhiên khi được thông báo do tình huống khẩn cấp nên ca ghép gan sẽ do bác sĩ Chợ Rẫy thực hiện mà không có chuyên gia Hàn Quốc tham gia, bệnh nhân Kiên Giang đã từ chối ghép. Lá gan hiến cuối cùng được quyết định ghép cho bệnh nhân tại TP HCM. Các phòng mổ hoạt động hết tốc lực trong ngày 22/3 để kịp ghép thành công hai quả thận và lá gan cho 3 bệnh nhân. Riêng giác mạc của người mẹ được chuyển sang bệnh viện khác để kịp thời đem lại nguồn sáng cho một bệnh nhân mù.

“Cuộc mổ vô cùng căng thẳng vì đây là món quà vô giá của người hiến, các bác sĩ không được phép để xảy ra bất kỳ sơ suất nào”, bác sĩ Thu nói. Với Bệnh viện Chợ Rẫy, đây là ca hiến ghép có quá nhiều điều đặc biệt chưa từng xảy ra, trong không khí khẩn cấp nhưng gắn kết “như một gia đình”.

Sau khi hiến tạng, cánh cửa phòng mổ khép lại, cô gái 19 tuổi cùng bác sĩ và người thân đưa thi thể mẹ đi khâm liệm rồi hỏa thiêu. Từ nay thiếu mẹ, vai trò trụ cột gia đình trĩu nặng đôi vai vốn đã trải nhiều giông bão của cô gái trẻ, phía sau là hai em gái nhỏ. Bệnh viện Chợ Rẫy miễn viện phí, hỗ trợ chi phí và xe đưa về người mẹ về quê. Cô gái nhỏ từ chối mọi đề nghị giúp đỡ khác từ bệnh viện, chỉ mong muốn được làm rõ nguyên nhân cái chết của mẹ, người gây ra tai nạn phải bị pháp luật truy xét.

Nắng chiều Sài Gòn oi bức trong ngày cuối tháng 3. Ba chị em lặng lẽ mang di ảnh vào chuyến xe đưa những gì còn lại của mẹ về an nghỉ ở quê nhà miền Trung. 

Lê Phương