Làm việc với HĐND TP HCM một ngày trước, bác sĩ Nguyễn Duy Long, Giám đốc Trung tâm Cấp cứu TP HCM cho biết trong số 23 người nghỉ việc có 6 bác sĩ (tương đương 28% số bác sĩ 115), 6 điều dưỡng (10% số điều dưỡng), còn lại là y sĩ, kỹ thuật viên, lái xe và bảo vệ.
Bác sĩ Long phân tích, nguyên nhân nhiều y bác sĩ nghỉ việc là thu nhập thấp, không có điều kiện phát triển nghề nghiệp và môi trường làm việc nguy hiểm. Cụ thể, hoạt động cấp cứu tại trung tâm cũng như các trạm vệ tinh đều lỗ. Điển hình, khoảng 30% trường hợp khi xe cấp cứu đến hiện trường thì bệnh nhân đã được chuyển đi, gần 3.000 ca cấp cứu không được trả tiền, bảo hiểm y tế chưa hỗ trợ thanh toán cấp cứu ngoại viện…
Thu nhập của nhân viên trung tâm hiện thấp nhất 1,6 triệu đồng một tháng, bác sĩ chỉ khoảng 4-6 triệu đồng. Lương giám đốc trung tâm cũng chỉ khoảng 8 triệu đồng. Ngoài thu nhập cơ bản thì hầu như họ không còn nguồn kinh tế nào khác. Bác sĩ cấp cứu 115 lại không được cấp giấy chứng chỉ hành nghề để có thể làm phòng mạch ngoài giờ.
Môi trường làm việc của y bác sĩ cấp cứu cũng khá nguy hiểm, trải rộng trên nhiều địa bàn, nhiều ca bệnh liên quan đến tai nạn, đánh nhau, say xỉn do bia rượu… Bác sĩ cấp cứu ngoại viện tập trung xử trí ban đầu nạn nhân, không có cơ hội làm việc hay điều trị bệnh nhân trong môi trường bệnh viện để nâng cao tay nghề.
Trung tâm Cấp cứu 115 TP HCM hoạt động độc lập từ năm 2014, chuyên trách cấp cứu ngoại viện, tức tiếp cận hiện trường, sơ cứu nạn nhân và vận chuyển đến các bệnh viện phù hợp gần nhất. Hiện cơ sở vật chất, phương tiện vẫn chưa hoàn thiện. Nguồn nhân lực tại trung tâm chưa đáp ứng nhu cầu cấp cứu của người dân tăng nhanh 8.787 lên 15.219 rồi 20.827 cuộc gọi đến 115 trong ba năm 2015-2017.
Kíp y bác sĩ 115 cấp cứu một nạn nhân rơi từ lầu 4 xuống đất. Ảnh do 115 cung cấp. |
Phó giáo sư Tăng Chí Thượng, Phó Giám đốc Sở Y tế TP HCM cho biết để giải quyết vấn đề nguồn nhân lực, cần sớm triển khai lực lượng “chuyên viên cấp cứu ngoại viện” Paramedic. Lực lượng này không phải là bác sĩ, y sĩ hay điều dưỡng. Các bác sĩ, điều dưỡng được đào tạo theo hình thức nội viện, trong khi môi trường ngoài bệnh viện đòi hỏi quy trình xử trí, trang thiết bị phải khác. Các Paramedic không chỉ giúp tăng hiệu quả cấp cứu, đúng chuyên môn mà còn góp phần tránh lãng phí nguồn lực bác sĩ. Hiện Việt Nam chưa có mã đào tạo bác sĩ cấp cứu, đang đợi Bộ Giáo dục và Đào tạo cấp.
Hiện nay việc nhận cấp cứu, bố trí xe cứu thương đều được thực hiện thủ công với nhiều khâu không cần thiết, khiến xe cấp cứu đến hiện trường chậm trễ. Mục tiêu hàng đầu của TP HCM là xây dựng trung tâm cấp cứu với hệ thống điều hành thông minh, ứng dụng tối đa công nghệ thông tin. Nhân viên vừa tiếp nhận cuộc gọi vừa vận hành màn hình vi tính để sàng lọc thông tin cần thiết theo các câu hỏi và tư vấn cho người gọi. Thông tin đồng thời được mã hóa và chuyển sang bộ phận điều hành để đưa các xe cứu thương nhanh chóng đến hiện trường.